Heimurinn í kringum þig er ekki fallegri en þér finnst hann vera.

 

 

"Heimurinn í kringum þig er ekki fallegri en þér finnst hann vera".

Þetta var spakmæli eins dagsins á dagatalinu í vikunni.  Undanfarið hef ég farið gangandi í vinnuna.  Á morgnana rétt fyrir kl 9, hef ég mætt 6 ára snáða á leiðinni í skólann.  Fyrst þegar ég mætti honum í froststyllu með tunglið á himni, heyrði ég hann syngja glaðlega "stóð ég út í tunglsljósi...".  Á föstudaginn var rigning og flughálka þegar ég mætti söngvaranum síkáta, ólarnar á skólatöskunni héngu í olnbogabótunum þannig að taskan dinglaði niður undir hælum , kappinn kominn með sólgleraugu og hökuna niður bringu þannig að hann næði að gjóa augunum yfir sólgleraugun í skammdegismyrkrinu.

 

Með huga barnsins er allt hægt, meir að segja að njóta sólar í janúar.  Hvernig svo skólinn undirbýr þennan snáða fyrir lífið verður önnur saga, sennilega þarf  hann ekki á námi að halda til að átta sig á að betra er að nota sólgleraugu á öðrum tímum en á dimmum janúarmorgnum.  En mikið væri gefandi fyrir það að skólinn varðveitti sönginn, kjarkinn og sköpunargáfuna hjá ungum snillingum.  Gott væri ef orð Krists væru höfð að leiðarljósi; "Hver sem ekki tekur við Guðs ríki eins og barn mun aldrei inn í það koma."

 

Námi er ætlað að  undirbúa einstaklingana fyrir lífið, gera þeim auðveldara fyrir að verða sér út um sérhæfða vinni til framfærslu.  Það er jafnframt viðurkennt að skólakerfið leitast fyrst og fremst við að þjálfa það sem tileyrir vinstra heilahvelinu þar sem rökhugsunin býr, hæfileikinn til að draga ályktanir, vita hvað debet og kredit samkvæmt viðurkenndum normum samfélagsins.  Minna fer fyrir því að hægra heilahvelið sé örvað í námi.  Heilahvelið þar sem sköpunargáfan býr og hæfileikinn til að sjá heiminn í víðara samhengi, tilfinningin fyrir fegurðinni, skynjunin fyrir fæðunni, hvernig kartöflurnar vaxa og hvaða efni eru í umhverfinu til að byggja þak yfir höfuðið.

 

Þetta rökhyggjumiðaða menntakerfi hefur gert okkur að sérfræðingum í að vita mikið um lítið.  Við getum lagt tvo og tvo saman af mikilli nákvæmni fyrir vinnuveitenda okkar án þess að útkoman gefi okkur neina ánægju, aðeins ígildi útborgaðra launa.  Þetta þjóðfélagskerfi hefur gert einstaklingana að neytendum sem lifa ekki af eigin sköpunargáfu heldur vinnuframlagi.  Það eru sumarfríin og aðrar stundir sem við eigum sjálf sem við notum til að gera það sem okkur raunverulega langar til að gera.

 

Forn Grikkir trúðu að menntun væri til þess að kenna fólki að hugsa.  Menntun nútímans gengur út á að þjálfa fólk í að gera það sem því er sagt frá blautu barnsbeini. Menntakerfi nútímans, sem að mestu er byggt upp á  Prússnesku kerfi19. aldar, var ætlað að bú til gott starfsfólk og hlýðna hermenn.  Fólk sem í blindni fylgir fyrirmælum og bíður eftir að vera sagt hvað það eigi að gera.  Framúrskarandi nemendur þessa kerfis eru nær því undantekningarlaust verðlaunaðir, með vinnu við að viðhalda kerfinu.

 

En þurfum við að láta þetta vinstra heilahvels kerfi ráða svona miklu í okkar lífi?  Getum við kannski gert það sem okkur þykir skemmtilegast og lifað af eigin sköpunarmætti án ótta við það sem framtíðin ber í skauti sér?  Því undir niðri erum við alltaf að búa í haginn fyrir framtíðina.  Við gerum aldrei ráð fyrir að dagurinn í dag sé okkar síðasti og meir að segja er líklegt að daginn sem við deyjum séum við enn að plana framtíðina.  Dauðinn er því kannski ekki það sem við óttumst mest, sennilega óttumst við mest áhættuna sem við tökum með því að verða það sem okkur raunveralega dreymir um.   Samfélaginu er meira og minna stjórnað af óttanum við framtíðina.  Viðurkennd menntun gengur út á að undirbúa einstaklingin til að komast af í hörðum heimi, fjölmiðlarnir færa okkur stöðugt fréttir af því hvað veröldin er grimm og að rétt sé að undirbúa sig vel fyrir framtíðina.

 

En á endanum getur hver maður aðeins orðið sekur um það eitt, að hafa ekki gert allt það góða sem hann gat til þess að draumurinn um fallegri heim yrði að veruleika.