Jú sko sjáðu til.

Það vill gleymast að við erum skóluð í að koma okkur saman um hugmyndina að tveir plús tveir séu fjórir.  En tveir plús tveir þurfa samt ekki að vera fjórir frekar en okkur sýnist.  Ég viðraði fyrir sruttu þessa stórmerkilegu uppgötvun mína við kunningja minn Jónas, stundum kenndan við vísindi, og hann svaraði að bragði; "jú sko sjáðu til þetta hafa konurnar alltaf vitað".  Ég hugsa að þessi umfangsmikla rannsókn vísindamannanna í Wisconsin háskóla hafa ekki tekið þetta með í reikninginn heldur hafi þeir gengið út frá stöðluðum hugmyndum ferhyrningsins sem hverri sál er innrætt, svo hún fari ekki út fyrir kassann.  Því er líklegra að sjónhverfing rökhyggjunnar gangi núorðið jafn greiðlegi í konurnar, sem voru látnar óáreittar hvað skólagöngu varðar lengur en karlamenn.

Þau eru fimm skilningsvitin sem við notumst við í okkar daglega lífi, sjón , heyrn, snerting, bragð og lykt.  Þessi skilningsvit er okkur innrætt að styðjast við í gegnum lífið.  Innrætingin kemur í formi uppeldis og menntunar.  Þar sem kennt er að forðast mistök fortíðarinnar.  Því má segja að menntun sé fortíðar vísindi, þar sem flestum spurningu er svarað; svona hefur þetta verið.  Þannig hefur nútíðin orðin til fyrir þekkingu fortíðarinnar og framtíðin þegar ákvörðuð á þeim grunni án þess að við fáum miklu um ráðið.  Menntun gengur út á að takmarka hyggjuvitið og innsæi.  Dýr eru t.d. ekki háð þessum takmörkunum kassalaga mentakerfis sem alltaf lítur til baka.  Það skýrir það hvernig þau sjá fram í tímann óorðna atburði s.s. flóðbylgjur og aðrar náttúruhamfarir.  En alþekkt er að þegar flóðbylgjurnar urðu við Indlandshaf drapst lítið af dýrum þau höfðu forðað sér á hærri staði í tíma.

Ef við ætlum að komast út fyrir kassann sem skilningsvitin fimm hafa sett okkur í þá verður að seilast fram á við eftir hinu óþekkta.  Gera það sama og barnið, treysta á innsæi hjartans.  Spyrja spurninganna vil ég hafa þetta svona, þarf þetta að vera svona?  Svarið hlýtur að verða okkur ber að leita, annars verður lífið byggt á reynslu sem er ekki annað en sjónhverfing liðins tíma.  Röghyggja sem byggir á fortíð er ekki leitandi vísindi.  Þeirri þekkingu má líkja við börn í feluleik sem leita aðeins á fyrirfram ákveðnum stöðum vegna þess að á þeim stöðum hefur leikfélaginn falið sig á áður.

Þegar barnið leitar í feluleik á þekktum stöðum er það ekki vegna þess að það hafi ekki hugmyndaflug til að leita í hinu óþekkta, heldur er það vegna þess að það hefur hlotið hól fyrir að læra að leita í hinu þekkta og finna, þannig er því innrætt í gegnum uppeldi og menntun.  Barnið trúir ekki á karlinn í tunglinu vegna þess að því hefur verð innrætt að þar sé hann, barnið veit að karlinn býr í tunglinu þar til því er sagt að vera ekki að þessu bulli, þannig er ímyndunarafl draumanna á svipstundu að engu gert.

Menntun í formi fortíðar vísindia verður til þess að margt af því sem áður var viðurkennt er orðið framandi eða jafnvel óþekkt.  Það breytir ekki því að það er til staðar þó svo að skinjun  skilningsvitana fimm ná ekki til þess.  Því er t.d. kenning Krists í fullu gildi "hver sem tekur ekki við Guðs ríki eins og barn mun aldrei inn í það koma".  Þrátt fyrir þessa meðfæddu vitnesku hefur innræting heimsins gengið út á að aftengja traust barnsins á innsæi hjartans.

Lífið er sigling þar sem í straumröst kjölfarsins er afrakstur þeirrar orku sem þegar hefur verið notuð og reynd.  Ef lífið á aðeins að vera til að nýta þá fortíðar reynslu í formi innrætingar munum við ekki ná að uppfylla þrána eftir því upplifa okkur sem þær orkumiklu og skapandi verur sem við komum í þennan heim til að verða.  Heldur munum við upplifa vonbrigði gærdagsins þegar við steytum á þeim boðum sem framundan eru vegna þess að við höldum að við getum stýrt bátnum best með því að rýna í kjölfarið.

 

Stærðfræðihæfileikar ekki kynbundnir