Nýtt tungl

Núna þann 18. júní kl 04:37, kviknaði nýtt tungl í norð-austri, s.l 30 daga var suð-vestur tungl. Var einmuna blíða á norðaustur -og austurlandi mest allt það tungl og er enn. Veðurspáin gerir næstu daga ráð fyrir veðrabrigðum. Það dragi úr sól og blíðu fyrir norðan og austan, -fari fljótlega að rigna.

Rigningin er kærkomin því að allt er að skrælna hér á Héraði eftir heita daga og oft vindasama. Varla hefur komið dropi úr lofti svo heitið getur í heilan mánuð sem oft hefur verið mistrað af mold öræfanna. Hitinn síðustu tvo daga hefur farið yfir 26-27 gráður.

Án þess að ég hafi haldið yfir það bókhald þá gætu verið komnir 10-15 dagar, það sem af er sumri, sem hitinn hefur náð yfir 20 gráður á Héraði. Ef bjartir og hlýir dagar eru 20-30 á sumri má segja sem svo að íslenska sumarið hafi verið ásættanlegt, svona eitthvað á við þriggja vikna sólarlandaferð.

Í hvaða átt nýtt tungl kviknar ræður miklu um veður samkvæmt þjóðtrúnni. Hvort nóg er nú komið af góðum sumardögum er ekki gott í að spá, jafnvel fyrir karlinn í tunglinu, því vísindi tunglsins eru dularfull, bæði við fullt tungl og kvartilaskipti. Eins ræður tímasetning stærstu strauma flóðs og fjöru við tungl nokkru.

Á morgunn 19. júní hefst hinn forni Sólmánuður og sumarsólstöður eru þann 21. júní. Þann 13. júlí hefjast hundadagar sem má segja að þjóðtrúin segi að næstir ráði afdráttarlaust veðri. Eiga næstu 40 dagar eftir fyrsta hundadag að verða þeim fyrsta líkir samkvæmt þeirri speki.

Einhverjir kynnu að álykta sem svo að orðið hundadagar sé komið af Jörundi hundadagakonungi. Hundadagar eru mun eldri, ættaðir úr Rómarveldi eða jafnvel alla leið úr stjörnuspeki Grikkja, og orðið var haft yfir þá daga sumarsins sem voru einsleitir molludagar á norðurhveli jarðar, þegar átök hita og kulda voru í lágmarki.

Spáið í tunglið lesendur góðir því veðurfræðingar eiga enn í dag til að ljúga, þó svo að spálíkön gervigreindra langtímaspánna taki nú orðið sífellt meira mark á gamalli speki karlsins í tunglinu.

Eitthvað dylst þar austur frá

undir háum tindum,

er skúrumþrungin skyggja á

ský í norðanvindum,

-sértu þar og sértu þar

að senda geisla nýja,

-tunglið mitt og tunglið mitt,

taktu mig upp til skýja.   (Jón Þorleifsson 1825–1860)