18.10.2012 | 20:04
Trśleg vķsindi.
Vatn er lyktar-, bragš og nęr litlaus vökvi sem er lķfsnaušsynlegur öllum žekktum lķfverum. Vatnssameindin er samansett śr tveimur vetnisfrumeindum og einni sśrefnisfrumeind og hefur žvķ efnaformśluna H2O. Žaš eru 1,4 milljaršar km³ vatns į Jöršinni sem žekja 71% af yfirborši hennar.
Vatn er fljótandi viš stofuhita. Žaš frżs viš 0°C og sušumark žess er 100 °C viš einnar loftžyngdar žrżsting. Ešlismassi vatns er hįšur hitastigi žess og er hann mestur žegar hitastig žess er 4 °C. Heitara vatn flżtur ofan į kaldara vatni, nema aš hitastigiš sé undir 4 °C, en žį flżtur kaldara vatn ofan į heitara. Žetta leišir til žess aš ķsmyndun į sér staš viš yfirboršiš žegar vatn frżs. Ķs er svo allmiklu ešlisléttari en vatn, žannig aš hann flżtur ofan į. Vatn getur oršiš undirkęlt, žaš er aš segja žaš getur haft hitastig undir frostmarki įn žess aš frjósa, en žį myndast stundum ķs viš botninn įn žess aš fljóta upp og kallast žaš botnstingull .
Viš sušumark breytist vatniš śr fljótandi formi ķ loftkennt form, gufu . Žegar vatn sżšur, myndast litlar gufubólur hvar sem vera skal ķ vökvanum, fljóta upp aš yfirborši og eykst žį rśmmįl žeirra į leišinni upp vegna lękkandi žrżstings. Viš yfirboršiš opnast gufubólurnar og gufan sleppur śt.
Hin žrjś form vatns, žaš er fast, fljótandi og loftkennt, geta veriš öll til stašar ķ einu og haldiš jafnvęgi ef hitastigiš er 0,01 °C (273,16 K). Žetta hitastig er žess vegna kallaš žrķpunktur (triple point) vatns.
Žessa speki um vatn mį finna į wikipadia alfręšibók almennings og vita flestir. En vissir žś aš vatn hefur einnig tilfinningar og mynni?
Flokkur: Vķsindi og fręši | Breytt s.d. kl. 20:13 | Facebook
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.