2.4.2009 | 07:53
Peningakerfiš, heimurinn og viš.
Hin flókna staša efnahagsmįla sem haldiš er aš okkur ķ fjölmišlum getur ķ raun veriš mjög einföld. Okkur eru einfaldlega lįnašir peningar sem eru ekki til ķ öšru formi en tölur ķ tölvukerfum bankanna. Sķšan eru innheimtir vextir af žessum tölum og krafist endurgreišslu į höfušstól įsamt įföllnum vöxtum ķ gegnum vinuframlag skuldarans. Vinnuframlagiš sem fer ķ aš greiša vextina er ekkert annaš en vinna sem okkur er ętlaš aš lįta endurgjaldslaust af hendi vegna höfušstólsins. En žaš sem meira er aš 90% af höfušstólnum var aldrei til sem įžreifanleg vešmęti.
Meš žeim hręringum sem nś ganga yfir heiminn hefur jafnvęginu veriš raskaš enn frekar og žaš kallaš kreppa. Žvķ ętti aš trśa varlega aš hér sé um slys aš ręša, mun lķklegra er aš um vandlega skipulagša atburši sé aš ręša žegar kreppa veršur til įn breytinga į ytri ašstęšum s.s. nįttśruhamfara. Ķ raun eru žęr ašgeršir sem stjórnvöld vķša um heim standa aš til žess eins ętluš aš hękka höfušstól skuldanna enn frekar, sem žegnunum er sķšan ętlaš aš greiša ķ formi vaxta og skatta.
Meš žvķ aš hękka höfušstól skuldanna hefur samningurinn milli almennings og fjįrmįlakerfisins veriš rofin enn eina feršina. Rķkin gętu allt eins prentaš sķna eigin pening og verš frjįlst frį žessu uppgżraša fjįrmįlakerfi alheimsvęšingarinnar ef žau vilja gęta hagsmuna sinna žegna. Höfum ķ huga aš žaš er veriš aš tala um aš fjįrmįlakerfi heimsins hafi veriš gżraš upp margfalt į viš žaš sem įšur hefur žekkst. Žaš er veriš aš innheimta vexti af peningum sem voru ekki til ķ yfir 90% tilvika og nś į aš fį almenning til aš samžykkja aš žetta hafa veriš raunveruleg veršmęti. Hin raunverulegu vešmętin uršu til vegna hugvits og vinnusemi fólksins, žessi veršmęti žykjast lįnastofnanir nś geta gert tilkall til vega talna sem žeir hafa skrįš ķ tölvukerfi sķn sem skuldir.
Žvķ er haldiš fram aš grįšugir bónusar bankastjóra, forstjóra og śtrįsarvķkinga hafi hrint žessari atburšarįs af staš og almenningur verši aš bera įbyrgš į žvķ aš nś sé komiš aš skuldardögum. Žaš er blekking aš sišspilltir bankastjórar, forstjórar og śtrįsarvķkingar eigi alla žį peninga sem žeir eru sagšir eiga ķ skattaskjólum og vķšar. Blekkingin gengur śt į žaš aš fį almenning til aš trś aš žetta talnaverk standist, žaš sé almenningi fyrir bestu aš svo sé og ķ stašin munu leištogar heimsins endurbęta peningakerfiš meš fullkomnari eftirliti, svo atburšir į viš žessa geti ekki gerast aftur.
En hvaš hefur tapast kreppunni til žessa? Enn sem komiš er bśum viš ķ góšum hśsum, höfum nóg aš borša og hagfręšingarnir birtast reglulega ķ nżju Armani jakkafötunum į sömu sjónvarpsstöšvunum til žess aš skżra žaš śt fyrir okkur hvaš viš séum ķ rosalega vondum mįlum. Ķ staš žess aš sżna mešvirkni meš žessu kerfi ętti almenningur aš standa saman um aš halda ķ heimilin, verša sjįlfbjarga meš mat, eiga višskipti hvert viš annaš fram hjį žessu spillta peningakerfi. Kreppan bķtur fyrst žegar viš höfum gengist viš įbyrgšinni į žessum uppgżrušu skuldum.
Viš Ķslendingar bśum viš matarkistur sem gętu gagnast fleirum en okkur, viš bśum viš orkuaušlindir, hreint vatn, hita, gott hśsnęši og nżjasta bķlaflota ķ heimi, hvers vegna eigum viš žį aš vera mešvirk alheimsvęšingu peningakerfisins s.s. AGS, ESB meš upptöku Evru eša Dollars svo eitthvaš af hagfręšisśpunni sé nefnt. Hvers vegna ekki aš notast žess ķ staš eigin gjaldmišla og leifa tölunum aš vera įfram ķ tölvukerfunum, žeir meiga eiga skuldirnar sem bjuggu žęr til. Viš ęttum ekki aš borga einhliša hękkanir og vexti af žeim. Žaš var ekkert samkomulag gert viš almenning um slķkt.
Ķ staš žess ęttum viš aš gangast fram ķ aš gera žennan heim aš žeirri paradķs sem hann ķ raun er, višurkenna hve sérstök viš erum hvert og eitt. Lįta žį sérstöšu ķ ljós og lifa ķ fullkomnu samręmi viš okkur sjįlf. Žvķ eins og Jesś spurši "Hvaš stošar žaš manninn aš eignast allan heiminn, en tķna eša fyrirgjöra sjįlfum sér?". Viš žurfum aš losa okkur viš žessa fįsinnu peningakerfisins og hętta aš lįta hana rįša lķfi okkar.
Viš žurfum virša rétt okkar til sérstöšu og tjį hana, jafnframt žvķ aš virša rétt annarra til sérstöšu og rétt žeirra til aš lįta hana ķ ljós, ķ žrišja lagi neyša ekki trśarbrögšum okkar og skošunum upp į ašra. Meš žessu getum viš losaš žį orku sem heldur okkur ķ žręlabśšum óttans og notaš hana til aš vinna aš žvķ sem viš raunverulega žrįum.
http://thecrowhouse.com/aw1.html
Višręšurnar aš hefjast | |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Athugasemdir
Vel męlt.
Burt meš tįlsżnina, burt meš hugstjórnunina og burt meš allar ašrar blekkingar sem hindra sjįlfbęrni mannkynsins
Rśnar Berg Baugsson (IP-tala skrįš) 2.4.2009 kl. 09:16
Ég er žér sammįla og langar til aš bęta viš :)
Žaš vęri nś til bóta ef žessi peningakerfi sem žś ert aš gagnrżna višurkenni aš rót vaxta felist ķ aukinni veršmętasköpun en myndist ekki śr blįmanum vegna eftirspurnar. Ef lįntakendur borga vexti įn žess aš taka žįtt ķ aš auka veršmęti ķ umferš meš vinnu sinni eru žeir hinir sömum aš rżra veršgildi gjaldmišilsins sem vextir eru greiddir af. Oft hafa menn gripiš til ešlisfręši til žess aš skżra hegšun markaša en gleyma gjarnan hornsteinunum sem eru varšveislulögmįlin.
Mér finnst gagnlegt aš lķta į peninga sem orku, nś eša massa žvķ žaš samręmist mķnum skilningi į žvķ hvaš fjįrmagn er, ž.e. vinna. Hvort žessara fyrirbęra er ašeins hęgt aš flytja til eša breyta ķ hvort annaš, engin nżmyndun į sér staš. Ef hagkerfi er į tķmabili t1 aš umfangi P1 hvar vextir eru aš umfangi I1 žį ętti umfang hagkerfisins aš vera P1+I1 žegar tķmabil t2 hefst. Ef I1 kom ekki śr aukinni veršmętasköpun (nżting aušlinda eša innflutningur fjįrmagns) žį getum viš litiš svo į aš P1/(P1+I1) séu raunveruleg veršmęti en I1/(P1+I1) bara ķmyndun. Seinna hlutfalliš gęti žvķ bara veriš hlutfall žeirra fyrirtękja/einstaklinga sem fara ķ žrot af "ytri įstęšum" į tķmabilinu į mešan hinir redda sér.
Žaš eitt aš višskiptavinir standi skil į vöxtum žżšir ekki aš vextirnir hafi veriš aš skila inn auknum veršmętum, gętu einmitt veriš hrein veršbólga. Žaš sem viš flest köllum veršmęti er myndaš śr takmörkušum aušlindum og/eša naušsynjum. Žess vegna er ekki hęgt aš smyrja vöxtum höfušstóla og/eša hagvexti ofan į hagkerfi įn žess aš nż veršmęti komi til sögunnar eša meš žvķ aš rżra veršmęti gjaldmišils.
Hvaša rugl er žaš aš lįna peninga til hlutabréfakaupa meš veš ķ bréfunum sjįlfum?
Fyrir mig er žaš eins og aš fį lįnašan pening meš veš ķ sešlunum sem ég tek śt.
Žaš er frįbęrt, fę 10 milljónir aš lįni sem ég tek śt ķ fimmžśsund króna sešlum, meš veš ķ sešlunum sem ég svo hendi ķ sjóinn. Var žessi peningur žį einhvertķmann til? Var lįniš "raunverulegt", mį lįnveitandi nś afskrifa žessar kröfur og byrja aš taka greišslur fyrir henni af almenningi? Eini raunverulegi kostnašurinn er efniš og vinnan sem fór ķ prentun sešlanna, žar eru glötuš veršmęti, reka manninn sem lįnaši peninginn og restin strikuš śt ... skamm skamm ekki gera žetta aftur. En žannig er žetta ekki, almenningar žarf vķst aš greiša žetta. Samt voru žetta bókhaldsfęrslur aš upplagi ... ekkert annaš.
Hvaša vinnu og veršmętasköpun kemur bankinn žinn meš til boršsins? Mį bankinn hagnast umfram žaš? Vextir į śtlįnum er greišsla fyrir glötuš fjįrfestingatękifęri sem eigandi fjįrmagnsins gęti hafa nżtt ef hann/hśn hefši ekki lįnaš peninginn. Hvar eru fjįrfestingatękifęrin ķ dag? Hver metur žau svo hįtt?
Sveinn Rķkaršur Jóelsson, 2.4.2009 kl. 09:28
Annaš sem er mjög fróšlegt aš velta fyrir sér žessa dagana. Öll rķki heims eru aš sökkva ķ skuldasśpu. Meira eša minna eru žau tęknilega gjaldžrota. Hverjir eiga žį allan žennan pening? Er žetta ekki oršiš svolķtiš öfugsnśiš?
Dagrśn Steinunn Ólafsdóttir, 2.4.2009 kl. 09:48
Žetta er allt öfugsnśiš , en mestu afętur allra žjóšfélaga eru kauphallir og veršbréfamarkašir žvķ žar er veriš aš braska meš sżndarveruleika, og žar eru menn stöšugt aš kaupa nżju fötin keisarans.
(IP-tala skrįš) 2.4.2009 kl. 10:49
Rśnar:Sammįla žér "burt meš tįlsżnina" ef viš myndum slökkva į öllum fölmišlum og hętta mešvirkni meš peningakerfinu myndum viš komast aš žvķ aš viš erum ķ mun betri mįlum en viš höldum. Žetta peningakerfi žarf meira į fólkinu aš halda en fólkiš į peningakerfinu. Žvķ veršmętin verša til hjį fólkinu.
Sveinn:Žetta er flottar śtlistanir hjį žér į fįrįnleika vaxta og žeirra erfiveršmęta sem žeir eru reiknašir af, sem almenningi er nś ętlaš aš taka į sig įn žess aš hafa haft neitt um žaš aš segja. Eins og žś segir er hęgt aš lķta į sem peningar orku og žar sem um huglęg veršmęti er aš ręša er žaš okkar aš įkveša hve mikla hugarorku viš viljum leggja žessu peningakerfi til, "žvķ žar sem fjįrsjóšur žinn er žar mun hjarta žitt vera". Takk fyrir góšan vinkil.
Dagrśn: Žetta er oršiš meira en svolķtiš öfugsnśiš žetta er oršiš fįrįnlegt. Til einföldunar fįrįnleikans, er stęrsta skuld hverrar venjulegrar fjölskyldu falin ķ ķbśšarhśsnęši. Til aš byggja hśs, žarf ķ stórum drįttum, land, byggingarefni og išnašarmenn, banki er svo fenginn til aš mišla greišslum. Fyrir žetta fékk bankinn mun hęrri tölur til baka en allir žeir sem komu aš verkinu fengu fyrir sinn hlut. Žaš sem meira er bankinn fékk žetta frį hverjum og einum, žvķ hann var einnig bśin aš koma žvķ žannig fyrir aš hann lįnaši landeigandanum, efnisalanum og išnašarmönunum svo žeir gętu žjónustaš fjölskylduna viš hśsbygginguna.
Ef viš veltum žvķ fyrir okkur hver į peningana sem aldrei voru til, žį hljótum viš aš komast aš žeirri nišurstöšu aš viš eigum žį aš mestu leiti sjįlf
Magnśs Siguršsson, 2.4.2009 kl. 13:33
Žakka innlitiš Sigurlaug, žś hittir naglann į höfušiš meš žaš aš žetta kerfi er afęta sem ętlar aš halda almenningi ķ skuldažręldómi. Žaš er okkar aš trśa į sżndarveruleika eins og nżju föt keisarans. Hvaš skešur ef viš įkvešum aš gera žaš ekki, veršum viš frjįls eša lendum viš ķ skuldafangelsi?
Viš skulum ekki hugsa sem svo aš okkur beri aš taka į okkur žręldóminn, žaš heldur ekkert skuldafangelsi frjįlsri hugsun
Magnśs Siguršsson, 2.4.2009 kl. 13:53
Og senn kemur dögun aš öld Vatnsberans. Halelśja!
Gušmundur Įsgeirsson, 6.4.2009 kl. 23:06
Takk fyrir innlitiš Gušmundur og amen į eftir efninu.
Magnśs Siguršsson, 7.4.2009 kl. 06:22
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.