Fall Íslands

Það ættu allir að kynna sér Íslendingasögurnar, jafnvel þó svo að þeir telji þær að mestu munnmæli og þjóðsögur. Sturlungu ættur allir að lesa frá orði til orðs, sér til skilnings. - Og þá því sem næst frumheimildir án túlkunar annarra. Sturlunga-saga er að mestu sett saman af samtímaheimildum margra rita, skrifuðum af mönnum sem voru þátttakendur atburða, -s.s. Sturla Þórðarson.

Samkvæmt Íslendingasögunum urðu siðaskipti árið 1000. Þá er Þorgeir Ljósvetningagoði lögsögumaður alþingis sagður hafa legið undir feldi og komist að þeirri niðurstöðu að landsmenn skildu hafa ein lög og einn sið. Þetta geðrist eftir að upp risu deilur milli kristinna og heiðinna. Áður ríkti trúfrelsi á Íslandi, en lög og uppbygging þjóðveldis var ekki að Rómar-kristnum sið.

Það má segja að algert trúfrelsi hafi ríkt fyrir siðaskiptin, sem var þá í reynd afnumið, þó svo að í orði mætti ástunda hinn gamla sið á laun. Þetta innflutta yfirboð siðarins átti eftir að verða Íslendingum dýrkeypt, lagalega, siðferðilega, -og síðast en ekki síst fjárhagslega.

Árið 1056 var fyrst settur biskupsstóll á Íslandi. Erkibiskupsstóll var settur í Niðarósi árið 1122, sem réði fyrir hönd Páfa, yfir biskupsdómi á Íslandi. Biskupar gerðu sig gildandi lagalega með siðferðið að vopni, jafnvel þó enn væri svo að alþingi setti lögin.

Svo var komið um 1220 að ásælni erlends valds til lagasetningar og skattlagningar hér á landi var orðin það yfirgengileg að út braust borgarastyrjöld kennd við Sturlunga. Hver stórorrustan rak aðra þar til Íslendingar, -vígamóðir, töpuðu sjálfstæði sínu.

1253: Samþykkt alþingis um gildi landslaga gagnvart guðslögum ef þau greinir á.

1256: Biskup og höfðingjar fá bændur til að gangast undir skatt til konungs.

1260: Konungur sendir erindreka sína til íslands. Gissur Þorvaldsson lætur Rangæinga sverja sér og Hákoni konungi trúnaðareiða.

1262: Hákoni konungi svarið land og þegnar, allt nema Austfirðingafjórðungur og Rangárþing.

1263: Oddverjar sverja konungi skatt (Rangárþing).

1264: Ormur Ormsson sver Noregskonungi skatt fyrir hönd Austfirðingafjórðungs. Þorvarður Þórarinsson Austfirðingagoði, gefur ríki sitt á vald konungs, -síðasti goðinn.

1272: Járnsíða, ný lög taka gildi á Íslandi, allt nema erfðafjárbálkurinn (um eignarétt á landi).

1273: Dæmt mál Oddastaðar og Vatnfjarðar, -í Björgvin, Noregi.

1275: Kristinn réttur lögtekinn á alþingi.

1281: Jónsbók lögtekin sem ný lög á Íslandi.

1286: Herútboð konungs af Íslandi.

Báðar þjóðir, Íslendingar, -og Norðmenn síðar, máttu bíta í það súra epli að tapa sjálfstæði sína og verða skattlendur erlends valds um aldir.

Það má segja að gullaldir Íslandssögunnar hafi verið tvær, -á tímum fullveldis, bæði í þjóðveldi og lýðveldi, en þeirra á milli hörmunga hokur þar sem litlu munaði að þjóðin færist úr hungri. Þegar hvorki gekk né rak við að komast út úr hálfhrundum moldarkofum í 650 ár, sama hvort gjaldmiðillinn var Skandínavískur ríkisdalur eða Dönsk krónan.

Það var ekki fyrr en með fullveldinu 1918 og íslensku krónunni 1919 að Íslendingar komust aftur á braut til fyrri efna, -sem rík þjóð í eigin landi sinna auðlinda. Árin án fullveldis með erlendan sið, voru hörmungin ein, -en aldrei vantaði fagurgalann um siðinn.

Down Under

Sprengjudúkkur í þjóðbúningum

Það vellur vitleysan upp úr ógæfufólkinu á alþing þessa dagana, jafnvel Gnarrinu er farið að blöskra, -talar um fullra kalla röfl.

Nú þegar öngla á saman í sprengur handa umboðslausa leikaranum, sem ver lýðræðið í Evrópu, telur sú sem datt í lukkupottinn það vera best gert með auðlindagjaldi á hitaveitur landsmanna.

Sú sem kennd er við kúlulán taldi fyrr í vikunni það vera stjórnarskrárbundinn rétt að innmúraðir, en óæskilegir að mati sprengjudúkkanna, séu á fullu kaupi hjá almenningi til æviloka án vinnuframlags.

Þessari skoðun sinni kom kúlulánadrottningin á framfæri þegar færi gafst á milli þess sem bókun 35 var margþvæld úr ræðustól.

Daginn áður hafði drottningin rokkað um Austurvöll í þjóðbúningi með krossinn um hálsinn, ásamt öllum hinum sprengidúkkunum, -flestar í upphlut landsmönnum til yndisauka í tilefni dagsins.

Já maður spyr sig hvort ekki sé rétt að endurnýa þjóðsönginn og taka upp júróvísjón slagararann; til hamingju Ísland með að ég fæddist hér.

„Blautir draumar“ og „galdrafár“

Hvað gerir Trump?

Tífalt meira mannfall í Íran

Darraðar dans

Fuglinn Fönix reyndist svo eftir allt saman engin friðardúfa. Hann er bara stríðshaukur af gömlu gerðinni, sem nú þegar hefur unnið sér það helst til frægðar að gera innrás í gullna ríkið, auk þess að láta verja með vopnavaldi gullna hliðið í samstarfi við sjálfskipaða.

Já það hefur verið átakanlegt að horfa upp á það allt sitt líf hvernig gamlir skarfar verða vígvélinni að bráð, farandi um láð og lög á lyginni og enda svo sem saxaðir gaukar. Ekki það að maður byggist við miklu af þeim appelsínugullna, en maður leifði sér um stund að vona.

Forynjur hafa nú verið upp vaktar, -og valkyrjurnar okkar lofa að sögueyjan mæti til leiks. Nú skal börnunum landsins bláa ekki bara fórnað í móðurkviði heldur í raunheimum á woketímum.

Og lítið annað eftir fyrir firrta þjóð en fara með bænirnar sínar eins og hvert annað útburðarvæl.

 

Vítt er orpið

fyrir valfalli

rifs reiðiský,

rignir blóði.

Nú er fyrir geirum

grár upp kominn

vefr verþjóðar

er þær vinur fylla

rauðum vefti

Randvés bana.

 

Sjá er orpinn vefr

ýta þörmum

og harðkléaðr

höfðum manna.

Eru dreyrrekin

dörr að sköftum,

járnvarðr yllir

en örum hrælaðr.

Skulum slá sverðum

sigrvef þenna.

 

Gengr Hildr vefa

og Hjörþrimul,

Sanngríðr, Svipul

sverðum tognum.

Skaft mun gnesta,

skjöldr mun bresta,

mun hjálmgagar

í hlíf koma.

 

Vindum, vindum

vef darraðar,

þann er ungr konungr

átti fyrri.

Fram skulum ganga

og í fólk vaða

þar er vinir vorir

vopnum skipta.

 

Vindum, vindum

vef darraðar

og siklingi

síðan fylgjum.

Þar sjá bragna

blóðgar randir

Gunnr og Göndul

er grami hlífðu.

 

Vindum, vindum

vef darraðar

þar er vé vaða

vígra manna.

Látum eigi

líf hans farast,

eiga valkyrjur

vals um kosti.

 

Þeir munu lýðir

löndum ráða

er útskaga

áðr um byggðu.

Kveð eg ríkum gram

ráðinn dauða.

Nú er fyrir oddum

jarlmaðr hniginn.

 

Og munu Írar

angr um bíða,

það er aldrei

mun ýtum fyrnast.

Nú er vefr ofinn,

en völlr roðinn,

munu um lönd fara

læspjöll gota.

 

Nú er ógurlegt

um að litast

er dreyrug ský

dregr með himni.

Mun loft litað

lýða blóði

er sóknvarðar

syngja kunnu.

 

Vel kváðum vér

um konung ungan

sigrhljóða fjöld,

syngjum heilar.

En hinn nemi,

er heyrir á

geirfljóða hljóð,

og gumum segi.

 

Ríðum hestum

hart út berum

brugðnum sverðum

á braut heðan.

Gengu í gildruna

Íranar hefja árásir að nýju

Lá í loftinu

Ísrael gerir árás á Íran

Gervigreindur guð á Hvítasunnu

Þarf að beina bænum til guðs? -nú Þegar gervigreindar sviðsmyndir poppa upp úr spálíkani mennskunnar með alla snjalla möguleika. -Þarf ekki bara að velja?

-Eða er gervigreindin kannski blekking? -Já, gervigreindi snjallheimurinn er ein allsherjar blekking. En þannig er sannleikurinn samt oftast sagður. – Orð eru til alls fyrst, í upphafi var orðið, -eða þannig.

Blekking þýðir ekki endilega að eitthvað sé fræði- eða siðferðilega rangt, heldur að eitthvað komi sem vitneskja inn í vitundina án raunverulegrar skynjunar, -án innsýnar, upplifunar og reynslu.

Gervigreindi sannleikurinn er á sama báti og trúarbrögðin, -þegar trúað er á brögð án þess að upplifa boðskap þeirra á eigin skinni, -án notkunar í eigin hugar- og reynsluheimi.

Til að vera heill þarf allan skala tilverunnar, -heilaga þrenningu. – Faðirinn-skapara tilverunnar, soninn-frelsara kærleikans, og heilagan anda-gleðina til góðra verka. -Greind sem sem kemst í framkvæmd frá hug og hjarta.

Guðs ríki kemur ekki þannig að á því beri. Ekki munu menn segja: Sjá, þar er það eða hér er það því að Guðs ríki er innra með yður. (Lúkasarguðspjall 17.20-21)

Samkvæmt þessum orðum guðspjallsins á Hvítasunnu er guðsríki hvorki fjarlægt né gervigreint. -Guð er þrí-einn og býr í einum og sama manninum.

Blíðir bláir dagar

Í þar síðustu viku sagði ég á hverjum morgni á kaffistofunni að besta veðrið heiminum væri núna á Íslandi. Kaffistofan samanstendur að mestu af austantjöldum, sem tóku dræmt undir fyrsta daginn, næsta dag með; -já en , , , , -og dagana þar á eftir með þögninni.

Svo var það á föstudeginum að einn Króatinn leit upp úr símanum, rauf þögnina og sagði; -vitið þið að þetta er bara alveg rétt hjá honum ég hef verið að tala heim og það er ekki svona gott verðu þar núna, og hér á Íslandi er búið að vera gott veður frá því í febrúar.

Ég hafði orð á óvenjulegu víðsýni í veðurblíðunni við einn innlendan vinnufélaga vikuna á eftir, -man ekki eftir svona tæru lofti út daginn hvað þá margra tuga kílómetra tærleika tug daga í röð. Sá sagði mér að hann hefði notað einn bláa daginn til að labba upp á Snæfell, -hæsta fjall landsins bláa utan jökla.

Þar upplifði hann að snúa sér í hring og sjá yfir landið með ekki ský á himni í 20 stiga hita og stafalogni, sem ekki bærði hár á hans höfði, -sagðist ekki reikna með að upplifa annað eins aftur á ævinni. Já þeir voru hver örðum einstakari blíðu bláu dagarnir tíu sem innihéldu besta veður í heimi, þó svo að þeir hafi kostað nokkrar sprengitöflur aukalega.

Við Matthildur mín höfum verið að fara á Sólhól af og til í vor til að mála hann að utan, -já einmitt gulan. Hún hélt að það stæði til að ég rellaði í syni okkar með að mála háa stafninn, sem snýr að hafinu, þegar við fluttum útdraganlegan stiga með okkur sem ég fékk lánaðan í vinunni, -standandi upp úr toppnum á Kangoo.

Ég sagði henni að sonur okkar væri engin stigamaður, ég væri aftur á móti gamall og grár stigamaður sem hefði klöngrast upp og niður stiga byggingariðnaðarins allt mitt líf á leið í steypu. Hún studdi tuðandi við stigann meðan ég skakklappaðist upp hann með málningardós  og pensil.

-Hvað ef þú dettur niður maður þegar þú ert að teygja þig þarna út á vindskeiðina; -sagði hún. – Svona komdu þér frá stiganum manneskja það gæti bara lekið málning á þig ef þú ert að þvælast þarna; -sagði ég. – Ef þú dyttir þá lægjum við bæði í valnum og engin til frásagnar; -hélt hún áfram.

–Heldurðu virkilega að það væri betra að Siggi dytti sem hefur fyrir litlu Matthildi og fjölskyldu að sjá; -ansaði ég, -svo væri það bara betra þá færum við allavega saman í Valhöll. Þá sá hún náttúrulega að ég hafði lög að mæla sleppti stiganum og fór að mála.

Það sem verra var að það hljóp í hana kapp. Og þegar hái stafninn, sem snýr að hafinu var búinn, þá vildi hún endilega að við máluðum hinn stafninn sem komin var í sólina og snýr inn í bæ.

Skúrbygging er á honum þannig að það þarf ekki annað en fara með stuttan stiga upp á þak. Ég hafði uppi úrtölur og lallaði svo í sólinni og hitanum niður að sjó sem er neðst í garðinum. Lagðist þar og lét svalandi hafgolu ylja mér um hjartaræturnar.

Matthildur mín kom að vörmu spori og hélt áfram ofvirkniáráttunni. Ég spurði hvort hún ætlaði að drepa okkur bæði, -nei ég átti aðallega að hjálpa henni upp á þak með því að styðja stigann og rétta henni stutta stigann því hún væri svo lofthrædd eftir að ég lokkaði hana út á Landsenda um árið.

Þar sem við höktum rollugöturnar um fjörur og klettasnaga uppá bjargbrúnir. Matthildur jagaðist þá á hvað svona ferðalag ætti eiginlega að þýða, hvað ég ætlaði svo að gera þegar hún hrapaði fyrir björg. Hvort ég ætlaði þá að hringja í neyðarlínuna og biðja um þyrlu Landhelgisgæslunnar. Svo oft hafði ég fengið að heyra söguna í vitna viðurvist um hvernig hún varð lofthræðslunni að bráð að ég skjögraði upp að Sólhól og reisti upp stigann.

Við kláruðum auðvitað að mála stafninn í sameiningu upp á þaki og skúrinn undir líka, en þá var mér líka öllum lokið. Nóttin fór í að lauma upp í mig sprengitöflum því ekki vildi ég að Matthildur mín hringdi á neyðarlínuna. Undir morgunn fór ég út í úlfgráa morgunnþokuna þar sem í henni bjarmaði af sólarupprás nýs dags.

Úti í þokunni úuðu kollurnar duggandi á sjónum. Morgunndöggin glitraði grasið og vætti á mér tærnar ofan við hleinarnar neðan við kot. Vellandi spói fór með langloku í sólarátt sem gerði þokuna hvíta. Út úr heiðmyrkrinu flugu hvítir mávar inn á bláan himinin langt fyrir ofan gráan hausinn á mér.

Fjallatoppar sigu í ljós upp úr þokunni í geislum morgunnsólarinnar og veiðibjalla gaggaði hátt á lofti sólarupprásinni lof  um leið og gneggandi kríur skelltu sér niður að spegilsléttum hafsfletinum. Upp var runninn enn einn dýrðarinnar dagurinn á landinu bláa, og ég tautaði út í andaktina líkt og sálin hans Jóns míns – mikið var ég feginn því að lifa þessa nótt.

 

Þessu var spáð 1984