6.10.2023 | 06:35
Sameiginlegur sįlarhįski upplżsingasamfélagsins
Stęrsta spurningin sem viš stöndum frammi fyrir er sameiginleg og varšar okkur öll. Hvers vegna hegšum viš okkur svona illa? -og ekki bara illa, heldur žannig aš žaš er skašlegt okkar lķšan. Žaš liti meira en lķtiš undarlega śt, jašraši hreinlega viš bilun, ef sérhver dżrtegund skašaši vķsvitandi umhverfi sitt og lķfsvišurvęri. Viš mennirnir teljum okkur hafa žann veigamikla žįtt fram yfir dżrin aš vera mešvitašir um gjöršir okkar bęši ķ hugsun og verki. Svo, aftur er spurt - hvaš hefur fariš śrskeišis į milli eyrnanna į okkur sem tegund?
Žessarar spurningar hefur s.s. veriš spurt margoft ķ gegnum tķšina, aftur og aftur, af hugsušum, heimspekingum, og dulspekingum. Žetta er spurning sem hefur snert mikinn fjölda fólks. Og samt er žaš fyrst nśna sem hśn ętti aš valda verulegum įhyggjum žar sem ķ fyrsta skipti ķ mankynssögunni erum viš samtengd meš alžjóšavęšingunni. Žegar samskiptatęknin er komin į heimsvķsu erum viš aš deila hugmyndum okkar, sögum, skošunum og hverju žvķ sem hugurinn bżšur um alla jöršina. Viš vitum nįnast samstundis hvaš er aš frétta ķ fjarlęgu heimshorni.
Nś į tķmum lķtur sérviska og neikvęš višvera hörmulegar śt en nokkru sinni fyrr ķ sameiginlegu hugarfari samfélagsmišlanna. Žaš er engu lķkara en aš andlegt smit hafi tekiš sér bólfestu ķ hugarfari fólks; komist inn ķ sameiginlega mešvitund okkar og geri okkur vanfęr um aš lżsa žvķ sem okkur raunverulega bżr ķ brjósti af ótta viš aš verša dęmd neikvęš og sérvitur. Ķ stuttu mįli skal gerš grein fyrir žvķ hvernig žetta heilkenni virkar skašlega ķ ljósi sįlarfręši hugmynda Carls G Jung.
Jung gerši sér fulla grein fyrir aš žaš sem kemur fram hnattręnt er aš miklu leyti framtķšarsżn į nokkurs konar einkenni ómešvitašs sįlarlķfs mankyns. Jung lżsti hugtakinu sem sameiginlegu mešvitundarleysi ķ ritgerš sinni Uppbygging hins ómešvitaša įriš 1916, og hélt įfram aš móta hugmyndir sķnar frekar ķ sķšari ritum. Ķ ritgerš sinni The Significance of Constitution and Heredity in Psychology įriš 1929 skrifaši hann aš fyrirmyndir og afleiddar erkitżpur eins og hann kallaši, til kęmu ķ gegnum undirliggjandi ómešvitaša sįlartengingu og vęru ķ reynd ekki uppgötvašar mešvitaš hver fyrir sig af hverjum og einum.
Jung lżsti žvķ yfir aš ómešvitašur sįlfręšilegur hjśpur, sem hann kallaši sameiginlegt mešvitundarleysi, ętti sér djśpar rętur af erfšafręšilegum forsemdum. Ķ žessari ritgerš skrifaši hann aš; sameiginlegt mešvitundarleysi samanstendur af sįlarlķfi forfešra okkar allt aftur til fyrstu upphafs. Śr žvķ umhverfi sem allir mešvitašir sįlręnir atburšir hafa orsakast, og žess vegna hefur žaš žau įhrif aš skerša frelsi mešvitundarinnar, žar sem stöšugt er leitast viš aš bera allar mešvitašar orsakir saman viš hiš žekkta.
Jung taldi aš mešvitundarleysi sé žvķ ekki žróaš af hverjum og einum heldur sé žaš fengiš ķ sameiginlegan arf. Žaš er aš segja, viš erfum sįlręna višburši sem nį aftur til fyrstu byrjunar. Hvaš žį ef spilling eša nišurbrot, svo sem sįlarhįski, hefur žegar komist inn į žennan sįlfręšilega hjśp og birtist nś sem įreiti į sviši sameiginlegs andvararleysis mannkyns? Viš gętum mjög vel veriš aš fįst viš gešsjśkdómsvaldandi hugarveiru, sem smitar einstaklingsbundinn huga frį undirliggjandi sameiginlegum uppruna.
Žetta er ekki bara ķmyndun heldur mjög raunverulegur möguleiki. Ef viš tökum sem dęmi nśtķma samlķkingu śr tölvunarfręši, žį er žetta svipaš žvķ hvernig vķrus kemst inn ķ tölvuna okkar meš spilliforit eša til aš breyta kóšuninni. Slķkur andlegur sjśkdómsvaldur myndi starfa į sama hįtt meš žvķ aš setja upp eigiš spilliforrit ķ huga okkar. Oftast erum viš ekki mešvituš um hvernig forritiš virkar žvķ žaš vinnur samhliša eigin huga žar til žaš tekur nęstum fullkomlega yfir. Meš tķmanum myndi okkar eigiš sįlfręšilega upplegg laga ašskota hugmyndir og tileinka sér žęr ķ daglegu lķfi. Meš öšrum oršum, viš myndum aš lokum lķta į žęr sem okkar veruleika.
Nśtķma vķsindi stašfesta aš efnislegi alheimurinn er ekki efnislegur į žann hįtt sem fyrr var haldiš eša įšur var kennt. Nś er um aš ręša orku, sem žéttis ķ form sem viš upplifum sem efni. Samhengiš er ekki lofttóm heldur samanstendur af mjög žéttri orku sem myndar sjónhverfingu sem ekki er til stašar ķ raun. Nśtķmalegir vķsinda heimspekingar kenna einnig aš žessi sjónhverfing, sem ekki er stašbundin, sé ķ reynd mešvituš. Allt efnislegt ķ alheiminum er sżn sem okkur hefur veriš innrętt frį blautu barnsbeini hvers ešlis er, afleidd birtingarmynd frį žessari žéttu orku sem ekki er stašbundin.
Aš sama skapi er mešvitund manna ekki stašbundiš fyrirbęri, og starfar bęši innan lķkamans og utan hans. Hafandi žetta sjónarhorn ķ huga ętti žaš aš hjįlpar til viš aš skilja hvernig gešveira gęti smitaš og haft įhrif į mannlķf óhįš stašsetningu og lķkamlegri nįlęgš. Sįlręn orka starfar innan svęšis sem ekki er stašbundiš og sem tegund erum viš tengd žvķ sem viš gętum kallaš tegundarhugur sem liggur um jöršina eins og sįlfręšilegur gešhjśpur. Raunveruleikinn sem viš lifum ķ er fullur af andlegum fyrirbošum og spįm. Eins og Jung benti į eru ómešvitašir hugsanir okkar hluti af heiminum alveg eins og mešvituš hugsun.
Rétt eins og ranghugmyndir ķ gešrofi eru raunverulegar fyrir žeim sem žęr upplifir žį er hęttan sś aš fjöldin smitist af skašlegum hugmyndum einfaldlega meš žvķ aš hafa ekki hugann hjį sér, viš gętum veriš meš illar eša reišilegar gešrofssinnašar hugsanir sem gętu komiš fram ķ raunverulegri hegšun. Hver kannast ekki viš aš hafa haft hugljśfar eša andstyggilegar hugsanir? Spurningin ętti aš vera žessi; var žessi hugsun upprunnin innra meš mér, eša kom hśn utan frį? Žar sem gešsjśkdómsmitiš er ekki stašbundiš fyrirbęri er mögulegt aš viš smitumst af žvķ ķ mismiklum męli. Eša réttara sagt af žesskonar hugsanagangi. Og žaš versta er aš flestir verša mešvitundarlausir og óafvitandi smitberar žessa sjśkdómsvalds. Jung oršaši žaš eitthvaš į žessa leiš;
"Strķš, ęttarveldi, félagslegar sviptingar, landvinningar og trśarbrögš eru yfirboršskennd einkenni leyndrar sįlfręšilegrar afstöšu sem er ókunn jafnvel einstaklingnum sjįlfum og ekki heldur samin af neinum einum ... en öll framtķšin, öll saga heimsins, er į endanum afsprengi žessarar dulinna samantekta einstaklings heimilda."
Seinna į lķfsleišinni varš Jung enn beinskeyttar varšandi vęntanlegrar ógnar mannssįlarinnar. Hann sagši; žaš veršur enn augljósara aš žaš veršur ekki hungursneyš, jaršskjįlftar eša krabbamein sem ógna manninum mest, heldur mun žaš verša mašurinn sjįlfur sem veršur mesta hętta mannsins, af žeirri einföldu įstęšu aš žaš er engin fullnęgjandi vernd gegn žeim faraldri sem į eftir aš herja į sįlina, sem getur oršiš óendanlega afdrifarķkur, skašlegri en verstu nįttśruhamfarir." Jung var ljóst aš sįlarfaraldrar gįtu oršiš aš raunveruleika og benti į aš mannkyniš vęri ķ hęttu vegna žess aš sįlarheill manna er ķ mikilli hęttu.
Žetta sama hugleiddi ešlisfręšingurinn og hugsušurinn David Bohm, sem var einnig mešvitašur um žessi andlegu smit, sķšari į ęvi sinni benti hann į hvernig viš gętum barist gegn žessum vanda: Žetta er svipaš hverjum öšrum vķrus nema hann er einhverskonar sjśkdómur ķ hugsun, žekkingu og upplżsingum, sem dreifist um allan heim. Žvķ fleiri tölvur, śtvörp og sjónvarpsskjįir sem viš höfum, žvķ hrašar mun hann dreifast. Žannig aš sś hugsun sem er ķ gangi ķ kringum okkur byrjar aš taka yfir hjį okkur öllum jafnvel įn žess aš viš tökum eftir žvķ. Žetta dreifist um ljósvakann og samfélagsmišla eins og vķrus og hvert og eitt okkar nęrir žann vķrus.
Eina leišin til aš stöšva sżkinguna er aš žekkja meiniš og višurkenna. Ef eitthvert okkar byrjar aš skoša žaš, veršur aš kanna upptök meinsins. Eini sanni valkosturinn gegn sįlarhįskanum liggur ķ žvķ aš višurkenna hann og samžykkja nęrveru hans. Žessi andlegi sjśkdómsvaldur, hvort sem hann er kallašur sįlarhįski eša gešrofs-vķrus, er ķ raun aš hverfa til baka og afneita tękjum mannsandans. Til aš vinna bug į įhrifum hans veršum viš aš snśa okkur inn į viš til aš finna styrk og stušning ķ okkar ęšri mętti.
Žaš vęri röng įkvöršun aš ašlaga okkur aš spilltu kerfi nśtķmans, žannig munum viš aš lokum spillast sjįlf. Samt munu lķklega fęstir taka eftir nokkrum sįlarhįska ķ umhverfi sķnu, žar sem spilling hefur oršiš normiš. Okkur er holt aš minnast vinsęllar tilvitnunar ķ Krishnamurti - žaš er engin męlikvarši į heilbrygši neins aš vera višurkenndur ķ sjśkum heimi. Viš getum greint nęrveru sįlarhįskans žegar hann gegnsżrir hugsun okkar og leitast viš meš rökum aš fį samžykki fyrir žvķ ósišlega. Žessi falska sįl sem smeygir sér inn undir meš eigin röksemdum, žessi ósżnilega einskżrsverša viska sem er andhverfa raunverulegra gilda. Žetta er gert į įbyrgš žess sem kalla mętti žróaša sįlin ž.e.a.s. hugsanamynstur; landvinninga, samkeppni, ritskošunar og eftirlits.
Žesskonar ógn kemur ekki frį byssum eša sprengjum; žegar hśn leitast viš aš žvinga fólk til samręmis, sem veršur aš lokum stjórnun meš vafasaman tilgang. Slķk stjórnun getur komiš frį ómešvitušum kennurum, atvinnurekendum, vķsitölum yfirvalda, rétt eins og grįšugum fjįrmagnseigendum; sem setja okkur undir pressu, neyša okkur til óvirkni eša hljóta verra af. Og bošberar žessa eru ķ žvķ sem viršast bestu störfin, dżrustu fötunum og koma meš hvķtt tannkremsbros į vör į skjįinn.
Hvert og eitt okkar getur bęši veriš ķ sįlarhįska og um leiš hugsanlegir heilarar fyrir okkur sjįlf og ašra. Dęmigeršur sįlar heilari, aš mati Jungs, gęti veriš sįlfręšingur eša heilarar sem finnur sig knśinn til aš mešhöndla ašra vegna eigin reynslu eša upplifunar af sįlarhįska. Persónuleg reynsla vegna įfalla er sį hvati sem sķšar getur hjįlpaš til viš aš aušvelda lękningu annarra. Žar sem viš deilum sameiginlegri sįl (sameiginlegri vitund) sem tegund, žį į hvert okkar hlutdeild ķ sameiginlegu sįri mannkyns.
Hin raunverulega barįtta ķ dag stendur ekki bara ķ sambandi viš žį žvingun sem er żtt aš okkur ķ gegnum almenna mišla, pólitķskan rétttrśnaš, žjóšernisįtök, innantóma hugmyndafręši, og óttablandnar skošanir- heldur meira į milli innra frelsis mannsandans og žeirra hamla sem višgangast į andlega menningu ķ spilltum samfélögum. Spurningin sem Don Juan lagši fyrir nįmsmann sinn Carlos Castaneda er enn ķ fullu gildi - Spyršu sķšan sjįlfan žig og ašeins žig einan, žessarar einu spurningar ... er žetta leiš hjartans?" Ef žaš er, žį er leišin góš, ef ekki, žį er hśn žér gagnslaus, žvķ žaš mikilvęgasta ķ žessum heimi er ekki aš finna į neinum staš utan okkar sjįlfra. Sérhvert samfélag eša menning sem višurkennir ekki, og styšur manneskjuna sem andlega veru mun į endanum vafra um įn lķfvęnlegrar framtķšar.
Ķ žessum stutta pistli hefur veriš sett fram tilgįta sem kalla mį sköšuš sįl. Uppruni žessa sįlarhįska er óljós og ętti aš vera stöšugt til umręšu. Žar getur veriš um aš ręša sameiginlegt gešrof sišmenningarinnar, andleysi, hvatvķsi, gręšgi eša sambland af öllu žessu. Eins getur žaš veriš eitthvaš annaš sem inniheldur svipaša žętti.
Hver sem undirrótin er, žį er žaš samt alveg į hreinu aš hįskinn er til stašar ķ sameiginlegri sįl mannkyns og žaš žarf aš višurkenna hann eins og hann er - og uppręta. Kannski eru skemmdirnar, sem viš völdum ķ heiminum og blasa viš ķ dag, hluti žessarar upprętingar - eins konar višurkenning į vandanum. Sé svo žį ęttu allir aš geta hagaš sér sem sįlar heilarar svo viš žróumst ķ įtt aš örlögum sem göfga manninn hér į jörš. Eša eins og Gandih komst aš orši breyttu sjįlfum žér og žś hefur breytt heiminum.
Endursögn į; JUNG & THE INVASION OF THE COLLECTIVE MIND eftir Kingsley L. Dennis
PS. Pistillinn er tęplega 4 įra gamall og birtist į betri sķšunni minni Mason.
Dęgurmįl | Breytt 30.10.2023 kl. 20:31 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (13)
5.10.2023 | 13:50
Best fyrir
Nś getur almenningur allt eins įtt von į starfsmönnum matvęlaeftirlitsins hvenęr sem er inn į eldhśsgólf aš lesa best fyrir dagsetningar ķ ķsskįpnum. Žetta er ein mesta matvęla rassķa sķšan Gęšakokkar voru bustašir ķ Borgarnesi vegna kjötlausra kjötvara.
Reyndar reyndist rassķan ķ Borgarnesi žį vera bęši vanhugsuš og fordęmalaus, sem endaši meš žvķ aš Gęšakokkum voru greiddar 112 milljónir śr rķkissjóši vegna atvinnurógs, žó svo fyrirmyndin eftirlitsins vęri fengin samkvęmt Evrópustašli.
Nś viršast sérfręšingarnir hafa komist aš žvķ aš ólöglegt sé aš eiga matvęli, sem hafa runniš śt į dagsetningum og lįtiš eyša žeim, hvaš tjóniš veršur mikiš ķ žetta sinn fyrir skattgreišendur į eftir aš koma ķ ljós ķ öllu fordęmaleysinu.
Svo mį velta žvķ fyrir sér, ef svona fordęmaleysi er löglegt, hvaš sektin veršur hį fyrir aš eiga śtrunnin matvęli og hvort žaš telst til matvęlasóunar, sem gęti žį vęntanlega tvöfaldaš sektargreišslur ķ rķkissjóš, og žį unniš upp Gęšakokka klśšriš um įriš
En žaš mį vera lżšnum ljóst af žessari frétt aš hann getur allt eins įtt von į žvķ aš fasisminn sé męttur ķ frystikistuna.
![]() |
Fordęmalaus ašgerš matvęlaeftirlitsins |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Dęgurmįl | Slóš | Facebook | Athugasemdir (6)
4.10.2023 | 13:33
I told you so
er einhver ömurlegasta oršręša sem hęgt er aš višhafa. Žess vegna ętla ég ekki aš hafa fleiri orš um žį vexti sem fara meš himinskautum śr Svörtuloftum, enda hef ég undanfariš įr svo oft komiš inn į žį gręšgi og illsku sem žeir eru af sprottnir. Heldur ętla ég aš endurtaka tvęr sögur śr sveitinni.
Žessar sögur voru sagšar hér į sķšunni fyrir tępum tveimur og hįlfu įri žegar Why Iceland višundriš hafši nįš sér į flug į Svörtuloftum og gķraš sig upp fyrir sķna umbjóšendur. Pistillinn sagši frį glópum og sķšan sölumanni skķtadreifara ķ athugasemd. En sögurnar eru žessar meš postullegri kvešju į milli.
"Žaš hefur varla fariš fram hjį neinum aš fasteigna og jaršaverš er ķ hęšstu hęšum, og fer hękkandi ķ vaxtaleysi bankanna. Žeir eru margir sem trśa į góšgešastarfsemi fjįrmįlastofnanna ķ žetta skiptiš og telja sig hafa samning til margra įra um fasta lįga vexti, en eru kannski ekki eins öruggir į smįletrinu um hversu fast vaxtaįlag kjörvaxtanna sé.
Ķ svona įrferši finnst flestum žeir vera aš gręša, kaupandi kaupir eign į lįgum vöxtum į įšur óžekktu verši, seljandi seldi sķna eign į miklu hęrra verši en hann keypti. Greiningadeildir segja aš ekkert bendi til annars en verš haldi įfram aš hękka, sem eru nįttśrulega byggt į hinni heilögu hagfręši.
En žegar mįliš er skošaš žį eru skuldir į lķfsnaušsynlegt žak yfir höfušiš einungis aš hękka, og žegar fram ķ sękir gęti oršiš sķfellt erfišara aš standa ķ skilum meš braušstritinu, -žaš žurfa jś allir bęši aš éta og žak yfir höfušiš. Žessa hundalógķk žekkti gamli presturinn į Héraši. Žegar hann frétti af žvķ aš bśjörš ķ hans sveit hefši selst į įšur óžekktu yfirverši žį setti hann saman žessa vķsu.
Glópur hitti glóp į ferš,
glópur beitti skrśfu.
Glópur keypti į geipiverš
gręna hunda žśfu.
žaš tapa ķ raun allir į žeirri hundalógķk, sem kölluš er hagvöxtur sem er ekki annaš en skuldsett sóun. Hagvöxtur er fallegt orš, en hann er allt eins fenginn meš kostnašar hękkunum og veršbólgu, eša hverjum žeim rįšum sem mögulegt er aš brśka viš aš auka skuldir fólks.
Žaš er aftur į móti veršhjöšnun sem gagnast venjulegu fólki og afkomendum žess, en hśn er eitur ķ beinum žeirra aušróna sem meš bókaldiš hafa aš gera.
Hvaš į svo aušróninn aš gera viš žetta skuldsetta talnabókhald? -kannski flytja žaš aflands til aš vera mašur meš mönnum mešal sinna lķka?
Hvaš į svo venjulegt fólk aš gera viš dżrara hśs eftir aš žaš žarf ekki aš borga meira af lįnunum? -ķmyndar žaš sér kannski aš afkomendurnir hafi svipašar hugmyndir um hśs?
Žvķ fer kannski best į žvķ aš setja sig ķ spor bóna į Héraši. En hann hafši unniš dagana langa fram į gamals aldur, žegar sölumašur landbśnašarvéla heimsótti hann og vildi selja honum nżjan og afkastamikinn skķtadreifara.
Bóndinn svaraši honum žvķ aš gamli skķtdreifarinn vęri góšu standi og žó svo aš afköstin vęru minni žį myndi hann duga sinn bśskap.
Sölumašurinn grunaši aš bóndinn ętti žvķ sem nęst fyrir nżja flotta skķtadreifaranum, og vęri žį ekki ķ vandręšum meš aš fjįrmagna afganginn.
Sölumašurinn manaši žvķ bóndann, "žś ęttir nś aš létta žér lķfiš ķ ellinni og kaupa nżjan skķtadreifara - žś ferš hvort er eš ekki meš peningana meš žér til himna". -Bóndinn svaraši; "-žį ekki heldur skķtadreifara"."
![]() |
Gengur illa aš kęla fasteignamarkašinn |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Dęgurmįl | Breytt s.d. kl. 19:41 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (5)
2.10.2023 | 06:08
Sel žetta ekki dżrara
Žó žaš sé kominn október veltist tśrista vašallinn um landiš, sem aldrei fyrr, og ekki er ólķklegt aš hann keyri vaktir. Svona mišaš viš aš sjaldnast eru fęrri en tveir ķ bķl, og aš sjį sęngina ķ afturrśšunni. Tśristarnir viršast tķmatrektir, enda mešaltķminn sem žeir gefa sér į landinu blįa rśmlega žrķr sólahringar žegar einhver tölfręši var opinberuš.
Žvķ veršur aš nota tķman vel til aš komast hringveginn, fara ķ Blįalóniš og veltast dag um mišbę Reykjavķkur į milli Hallgrķmskirkju og Sólfarsins, auk alls hins. Litlu lukkudżrin viš Austurvöll nśa nś saman lófunum yfir įrangrinum, žetta er oršinn meiri vašall en fyrir kóvķtiš, žó fękki gistinóttunum į hótelum į milli įra.
Heyrst hefur aš kķnversk ökuskķrteini séu fengin śr spįkślum og spilakössum, sem gefi bķlaleigunum gķfurlegan gróša, jafnvel svo mikinn aš žęr žurfi ekki nema örfįa milljarša af skattfé almennings til stķga kolefnisporin ķ gegnum orkuskiptin. Reyndar heldur gamall félagi minn aš į rafmagnsbķla megi bęši keyra og svķna, žvķ fyrir žį hafi ekki veriš greitt til aš vera į vegunum.
Ég hef veriš óvenju mikiš į žjóšveginum nśna ķ september žó svo aš ekki hafi veriš fariš langt. Žaš viršist vera aš mikiš sé af fólki į feršinni, sem ekki kann aš lękka ljós žegar bķlar mętast, gerir sér žar aš auki varla grein fyrir hvar į veginum bķllinn er staddur og snar stoppar jafnvel į honum mišjum.
Ķ vikunni sem leiš var ég į leiš til vinnu snemma morguns skömmu eftir birtingu ķ žoku og sśld. Žį mętti ég bķl sem kom rįsandi į milli kanta śt śr žokunni og Kķnverji ķ hverri rśšu meš pestar grķmuna upp undir augum sem voru svo galopin aš varla sįst aš skrattarnir vęru skįeygir.
Žetta olli mér samt einungis heilabrotum, enda nįši ég aš vķkja til hlišar ķ tķma. Seinna um morguninn į vinnustaš ķ kaffitķma žegar hagvöxtur tśrismans kom til tals, spurši ég hvort einhver vissi hvaš žetta fólk vęri aš gera hérna Ķslandi, og sagši frį pestargrķmu parinu sem ég hafši mętt og ekki kynnu aš keyra.
Žetta hafa veriš tśristar sögšu félagarnir ķbyggnir; -ég sagši aš mig hefši grunaš žaš, en skildi samt ekki hvaš žeir vęru aš gera hérna tķmatrektir į öšru hundrašinu ķ žoku og fżlu svo žeir sęju varla veginn hvaš žį glóru af landinu og žar aš auki meš grķmur upp undir augum, annašhvort fįrveikir eša skelfingu losnir af pestarótta viš innfędda.
Žį sagši sį yngsti okkar; "žaš eru bara alls ekki allir tśristar komnir til Ķslands til aš skoša nįttśruna eša kynnast žvķ sem ķslenskt er, margir eru komnir til aš keyra bķlaleigubķl ķ nokkra daga, žvķ žar sem žeir eiga heima fį žeir ekki aš keyra bķl."
Ég gęti trśaš aš žaš sé talsvert til ķ žessu hjį unga manninum, -sel žetta samt ekki dżrara en ég keypti. -Og nś męra mįlsmetandi menn opinberlega evruna sem ķslenskan gjaldmišil, sennilega svo greišlegar gangi aš flytja mismuninn af vöxtum og vašli aflands.
Dęgurmįl | Breytt s.d. kl. 17:37 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (2)
1.10.2023 | 06:26
Guš vors lands
Žegar mašur og nįttśra nį saman, sem lifandi heild, žį veršur til tenging viš vitund alheimsins og kraftur til aš hafa įhrif į veruleikann.
Žessi samhugur skapar sżn į breytingar, sem lśta vilja veruleikans, -įrstķšir - daglegt lķf, -sama hvar er, hvort sem žaš er śt ķ nįttśrunni eša stofunni heima.
Žvķ getur hver og einn meš hugsunum og tifinningu hjartans haft įhrif į veruleikann. Fyrir tilstilli žessa munu efnislegir atburšir eiga sér staš įn žess aš viš séum til stašar, -hvar sem er ķ heiminum.
Žannig tilfinningalega stżrša orka, sem veršur til meš žvķ aš nota mešvitaš andlega athygli, er bęn til Gušs.
Dęgurmįl | Slóš | Facebook | Athugasemdir (3)
29.9.2023 | 19:50
Upplżsingaóreiša yfirvalda
Žegar svart er sagt hvķtt er žaš lygi, stundum kölluš hvķt lygi ķ fegrunarskini. En žegar annaš hvort hvķtt eša svart veršur grįtt er tęplega um hreina lygi aš ręša. Žegar žekktum višmišum mįlfarsins er hróflaš žį veršur til óreiša, sem er akkśrat žaš sem yfirvöld stunda hvaš įkafast žessi įrin.
Hvaš sem svo žessi óreiša er kölluš žį veršur til af henni umręša sem getur veriš byggš į falsi og leitt til hatursoršręšu. Rķkisstjórn sem ętlar aš setja į löggjöf gegn hatursoršręšu og koma ķ veg fyrir upplżsingaóreišu ķ kjölfar breyttra višmiša žarf ekki aš vera rķkisstjórn góšra gilda, og er varla rķkisstjórn fólksins, žó svo hśn sé talin höfša til góša fólksins.
Opinber umręša ķ dag er į žeim villigötum aš flestum fyrri gildum hefur veriš hnikaš, og žvķ logiš blįkalt aš žar sé um lżšręšislegan vilja fólksins aš ręša. Žetta birtist m.a. ķ žvķ aš erlent fólk streymir til landsins, sem lįglaunavinnuafl, tśristar og flękingar į flótta, -įn žess aš žeir sem eiga į Ķslandi lögvarinn rķkisborgararétt fįi mikiš um žaš aš segja.
Ķ skólum landsins er birtingamyndin m.a. sś aš kristinfręši hefur veriš śthżst og žess ķ staš kennd kynjafręši fjölbreytileikans įn žess aš foreldrar hafi haft nokkuš um žaš aš segja. Sagt vera gert m.a. til aš verja kynvitund žeirra barna sem upplifa sig hvorki vera karl né kona. Žeir sem hafa eitthvaš viš žessa ašferšafręši aš athuga eru nś sagšir višahafa hatursoršręšu.
Fęstir hafa nokkurn įhuga į aš opinbera kynlķfsathafnir sķnar, hvort sem žęr leiša til fjölgunar žjóšarinnar eša eru sprottnar af įst til einhvers af sama kyni. Žess vegna hefur žaš veriš ótrślegt aš verša vitni aš žvķ hvernig ķslensk yfirvöld hafa beitt fyrir sig strķšshrjįšu flóttafólki, minnihlutahópum og börnum, sem fįnaberum alžjóšahyggju og breyttra gilda, viš aš fjölga žjóšinni.
Žeim višmišum aš sį sé Ķslendingur, sem borin og barnfęddur er į Ķslandi eša hefur hlotiš ķslenskan rķkisborgararétt samkvęmt lögverndušum višurkenndum višmišum, -hefur nś veriš breytt. Fjölmišlar hafa hvaš eftir annaš veriš meš fréttir af žvķ aš Ķslendingum fjölgi og nįlgist nś aš verša 400 žśsund og yfirvöld tromma undir meš žögninni sem žekur sannleikann, į mešan veriš er aš skipta um žjóš ķ landinu.
Stašreyndin er sś aš ęttfęršir Ķslendingar eru fyrir löngu komnir į hrakóla ķ eigin landi og helst aš žeim fjölgi śr žessu einhversstašar erlendis eša ķ kirkjugöršum landsins. Landsmönnum meš ķslenskan rķkisborgararétt hefur fękkaš um u.ž.b. 10.000 į landinu frį "hinu svokallaša hruni" į mešan fólki meš erlendan rķkisborgararétt hefur fjölgaš um 70.000.
Žeir Ķslendingar, sem bśa nś į Ķslandi og tala ķslensku, geta įtt ķ vęndum aš eiga ķ erfišleikum meš gera sig skiljanlega į móšurmįlinu viš einföld dagleg samskipti.
Žaš er ķ žessari grįmyglulegu opinberu oršręšu sem hvķtt er oršiš svart. Žaš er ķ žessari upplżsingaóreišu yfirvalda sem falsfréttir žrķfast.
Žessu ętti rķkisstjórn Ķslands aš gera sér fulla grein fyrir įšur en löggjöf um hatursoršręšu er sett į Ķslendinga.
Dęgurmįl | Breytt s.d. kl. 19:57 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (9)
28.9.2023 | 19:29
Ekki er ein bįran stök
Veršbólgan į uppleiš og gįfnaljósin farin aš heimta evru til aš lękka vextina į Svörtuloftum, ķ staš žess aš skjóta į Why Icleland višundriš nišur, sem žar flżgur einn ganginn enn, -yfir žökum unga fólksins. Vanvita verkalżšsleištogar stökkva sķšan į vagninn enda oft deigt hjarta undir dżrri brynju.
Samskip įkvaš aš fara ķ mįl viš Eimskip vegna žess aš Eimskip hafši ekki samrįš viš Samskip um aš višurkenna markašsmisnotkun ķ samkeppni um lęgri sekt. Aš lįta žetta óįtališ gęti kostaš Samskip į 5. milljarš ķ sekt į mešan Eimskip žarf ekki aš borga nema rétt rśman milljarš, sem er nįttśrulega klįrt samkeppnisbrot žegar rottur flżja sökkvandi skip.
Og nś bošar litla lukkudżriš ķ enn einni dśkkulżsudragtinni, sś sem flögraši śr Svörtuloftum um įriš, frumvarp um skattasnišgöngu gegn įskrift af fjölmišlum, svo halda megi lyginni gangandi og tryggja gęši upplżsingaóreišunnar, lķtur žį sérstaklega til RUV sem fyrirmyndar. Fķflinu skal į forašiš etja, -eša žannig.
Ég er svo aš segja hęttur aš nenna aš lesa fréttir medķunnar, slökkti į sjónvarpi og śtvarpi fyrir įr og sķš, hef aldrei tališ mig hafa efni į, né heilabś til aš fį mér snjallsķma og held žvķ bara aš ég endi eins og mašurinn meš hattinn sem stóš upp viš staur, borgaši ekki skattinn žvķ hann įtti ekki aur.
![]() |
Bošar skattaafslįtt fyrir įskrifendur aš fjölmišlum |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Dęgurmįl | Breytt s.d. kl. 20:14 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (5)
21.9.2023 | 13:47
Hatursoršręša landrįša lišsins
Alžingi įlyktar aš samžykkja eftirfarandi ašgeršaįętlun rķkisstjórnarinnar gegn hatursoršręšu fyrir įrin 20232026.
1. Framkvęmdasjóšur vegna verkefna sem beinast gegn hatursoršręšu. Settur verši į laggirnar framkvęmdasjóšur fyrir verkefni sem beinast gegn hatursoršręšu, sem unnin verši į vegum rįšuneyta į tķmabilinu 20242026. Verkefnin verši samstarfsverkefni rįšuneyta ķ Stjórnarrįši Ķslands, rķkisstofnana og/eša hįskólasamfélagsins auk annarra hagsmunaašila. Nišurstöšur, reynsla og žekking verši nżtt į sviši mįlefna sem tengjast hatursoršręšu eša til aš innleiša tillögur ķ ašgeršaįętl, , , ,sjį meira
Ef einhver įttar sig ekki hvaš yfirlętislegur óskapnašur er į feršinni og kemur strax fram ķ fyrstu grein, ętti sį hinn sami aš slökkva alfariš į medķunni og lķta bęši inn į viš og ķ kringum sig til aš nį įttum. Žvķ žaš gengur ekki til lengdar aš fįbjįnar flissi framan ķ hvorn annan įn žess aš žaš endi meš ósköpum.
20.9.2023 | 17:20
Gervigreindur hagvöxtur
žaš er nokkuš vķst aš gervigreindur hagvöxtur ķ sżndarveruleika spįlķkans gerir fólk bęši sinnulaust og kęrulaust fyrir tilgangi lķfsins.
Öllu hefur veriš komiš undir markašskerfi kommśnismans, jafnvel heilbrigšiš sjįlft gengur śt į hagvöxt, -lķfsgęši auglżst sem magaermar, gervilišir, bótox og sķlikon.
Enda flestir oršnir meira og minna transhuman og styttist sjįlfsagt ķ aš fólk lįti skera af sér hausinn forvarnarskini, -bara spurning hvar sį klįri stašsetur alsheimer geniš.
Hamsturinn į hjólinu fer hamförum į mešan, til aš višhalda hagvextinum. Aš minnast į sįlina er oršiš tapś, svoleišis kjaftęši er einfaldlega ekki virt višlits.
En stašreyndin er aš hamsturinn į hjólinu sveltir sįlina og fólk missir af miklu žegar žannig er komiš, -tapar jafnvel af tilgangi lķfsins.
Svo žegar fólk įttar sig į aš eitthvaš vantar finnst žvķ žaš vera of seint žaš munni falla um koll ef žaš stķgur af fęribandinu.
Trśarbrögš til sįluhjįlpar hafa veriš į fallandi fęti, enda notuš ķ gegnum tķšina viš aš blekkja einlęgar sįlir.
Eins og mįtt hefur sjį hér į sķšunni žį hefur höfundur notaš hringrįs nįttśrunnar til aš įtta sig į tilgangi lķfsins, -eilķfšinni.
Žaš er žannig aš ķ fjölęri hringrįsarinnar felst hinn eini sanni hagvöxtur, įrstķšir sem skila sķnu žangaš sem žaš į heima, -til nęstu įrstķšar.
Trśin gerir žaš sama žegar hśn höfšar til eilķfrar sįlar og til eru prédikarar sem kunna aš orša žį list ķ gegnum kęrleikann.
Viš höfum oft enga hugmynd um hvaš er aš gerast Langtķburtukistan, nema fyrir medķuna. Žess vegna ęttu viš aš komast hjį žvķ aš aš dęma ašra ef ekki hefur veriš stašiš ķ žeirra sporum.
Gervigreindur hagvöxturinn er ekki fęr um aš aš standa ķ žeim sporum frekar en trśarbrögšin.
Ķ dag lagši ég inn nśmerin af gamla Grand Cherokke, bensķnhįk frį žvķ į sķšustu öld, sem flutt mig til fjalla sumarlangt viš aš tķna blįber.
Dęgurmįl | Breytt s.d. kl. 17:29 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (4)
16.9.2023 | 06:00
Ber og Barbie ķ himnarķki
Brįtt fer sumri aš halla og hver er aš verša sķšastur til aš bögglast um ķ berjamó. Nema aš tżna eigi berin frosin viš noršurljósin dansandi į nęturhimninum eša žį meš vasaljósi. Nś er ekki nema rétt um vika til haustjafndęgurs.
Mįrķerlan fer venjulega um haustjafndęgur, en sķšasta haust kom hśn inn į svalirnar til aš kvešja daginn fyrir fyrsta vetrardag, og žótti mér žaš aldeilis alveg stórmerkilegt. En žaš segir svo sem ekki annaš en hvaš haustiš ķ fyrra var gott. Žessi ljśfi sumargestur er įrviss og į sér hreišur einhversstašar ķ žakskegginu.
Einn mįrķerlunginn var eitthvaš vankašur nśna ķ sumar. Įtti žaš til aš fį sér lśr į śtidyramottunni, sem er śr flóka strżi, og hefur kannski minnt į hreišriš. Kom fyrir aš hann flaug ekki fyrr en viš Matthildur žvķ sem nęst klofušumst yfir hann žegar viš komum eša fórum aš heiman.
Žess į milli glķmdi hann viš aš veiša flugur meš žvķ aš flögra viš gluggana og žakskeggiš, og skimaši eftir žeim af svalahandrišunum žess į milli. Hann er nś oršin žaš flinkur aš ekki žarf aš hafa nokkrar įhyggjur af žvķ aš hann komist ekki til himna og žess vegna alla leiš til V-Afrķku til vetursetu.
Annars er žaš žannig aš žegar lękkar sól žį krafsar morgunnkuliš ķ farlama hró, sem reynir aš muna eftir aš fara ekki af staš śt ķ daginn hjólbeinóttur og skęldur, žó svo verki ķ gömul kaun. Enda fęturnir eins og vešurbaršir giršingastaurar og axlirnar sem stungnar rżtingum, aš ógleymdum heršakistli, kvišsliti og grįu höfši fullu af minnisleysi.
Eins og ég hef komiš inn į įšur, žį er ég oršinn lasburša og lśinn steypukall sem į fullt ķ fangi meš hįlfan daginn. Hef samt hlotnast sį heišur aš vinna meš ungum mönnum, gęti žess vegna veriš pabbi allra ķ mśrarahópnum og jafnvel afi einhverra. Žess vegna į ég žaš til aš ganga fram af mér, -og žarf ekki mikiš til žó dagurinn sé stuttur.
Žegar sżna į gamla takta innan um unga menn veršur mašur ķ žaš minnsta aš muna eftir aš rétta śr kśtnum og ganga meš hnén saman. Žaš žżšir lķtiš aš ętla aš geiflast um hjólbeinóttur, kvišslitin og kślulaga ķ keng meš ruglandi órįši. Svoleišis yrši bara įvķsun į vantrś.
Ég žyrfti samt ekki aš örvęnta žó svo ég missti kśliš gagnvart ungu mönnunum. Fyrir skemmstu sį ég mynd af mér ķ ramma hjį einni prinsessunni. Ömmugulliš hafši fundiš passamynd af afa gamla og sett hana į efstu hęš ķ dśkkuhśsiš sitt, -į nįttboršiš ķ svefnherberginu hennar Barbie.
Žó svo örli ašeins į žvķ aš Matthildur mķn sé farin aš missa trśna į myndar manninum žį höfum viš af og til sķšustu 6-7 vikurnar veriš aš bögglast um eins og börn ķ berjamó, viš hjalandi lękjarniš og ljśfan žyt ķ lyngi. Berjasprettan klikkaši ekki žetta įriš og er żkjulaust žannig aš sultu pollur er ķ hverju spori.
Viš skęlumst um į gamla Grand Cherokee og höfum fariš hęrra eftir žvķ sem berin hafa veriš klesstari nešra meš von um meiri ferskleika efra. Klķfum vegg fjallkirkjunnar, į mešan himinblįminn blasir viš ķ gegnum žokubólstra śt um framrśšuna. Urš og grjót upp ķ mót, höfum fariš į įšur ókannašar hęšir og séš inn yfir dalinn fagra žar sem lömbin hafa ekki enn žagnaš.
Matthildur į žaš til aš segja höstuglega ķ mesta brattanum; -nś er nóg komiš Maggi, -enda 98 oktana bensķnlķtrinn kominni ķ 400 kr; -hver helduršu aš sé aš žvęlast um į svona bensķnhįk ķ berjamó hįtt upp ķ fjalli. Žį segi ég; -svona, svona Matthildur mķn, -viš skulum ekki vera meš neina męšu nśna žegar viš erum hvort eš er į leišinni til himnarķkis.
Dęgurmįl | Breytt 17.9.2023 kl. 19:21 | Slóš | Facebook | Athugasemdir (3)